Prostata – mały gruczoł, wielka sprawa!
Gruczoł krokowy, nazywany potocznie prostatą, to niewielki narząd znajdujący się poniżej pęcherza moczowego mężczyzny, otaczający cewkę moczową. Mimo swoich niewielkich rozmiarów – porównywalnych do orzecha włoskiego – pełni istotną funkcję w układzie rozrodczym. Produkuje płyn, który wchodzi w skład nasienia i wspomaga aktywność plemników.
Z wiekiem prostata ulega naturalnym zmianom. U większości starszych mężczyzn może dochodzić do jej powiększenia. Może to powodować częste oddawanie moczu, zwłaszcza w nocy, uczucie parcia na pęcherz, słaby strumień moczu, czy trudności z rozpoczęciem lub zakończeniem mikcji. Choć nie jest to nowotwór, potrafi znacząco obniżyć komfort życia i wymaga kontroli lekarskiej.
Prosta kontrola – klucz do zdrowia!
Nowotwór prostaty jest najczęstszym nowotworem u mężczyzn w Polsce. W 2022r. w naszym kraju rozpoznano ponad 20tys. nowych przypadków raka gruczołu krokowego, a około 5 tys. pacjentów umarło z jego powodu [1]. Problem polega na tym, że rak prostaty przez długi czas nie daje żadnych objawów. Może rozwijać się powoli, aż w końcu daje przerzuty do kości, węzłów chłonnych lub innych narządów. Dobrą wiadomością jest to, że wczesne wykrycie znacznie zwiększa szanse na wyleczenie. Dlatego tak ważne są regularne badania profilaktyczne, szczególnie po 50 roku życia lub wcześniej jeżeli w rodzinie występowały przypadki raka prostaty lub inne nowotwory (np. rak piersi).
Jak zadbać o prostatę? Badania, które mogą uratować życie.
Świadomość swojego stanu zdrowia powinna być powodem do dumy.
Oto podstawowe badania, które każdy powinien znać:
- PSA – wymaga pobrania krwi od pacjenta. PSA to antygen swoisty dla prostaty, ale nieswoisty dla nowotworu. Podwyższony poziom nie musi od razu wskazywać na proces nowotworowy. Może być związany rozrostem gruczołu krokowego lub stanem zapalnym. Wynik powyżej normy, jest wskazaniem do dalszej diagnostyki (np. rezonans magnetyczny gruczołu krokowego).
- Palpacyjne badanie prostaty – to szybkie i bezbolesne badanie, które pozwala ocenić wielkość, konsystencję, a także obecność podejrzanych zmian guzkowych.
- Biopsja gruczołu krokowego – zalecana, gdy inne badania sugerują podejrzenie raka. Polega na pobraniu fragmentu tkanki gruczołu do analizy histopatologicznej.
Możliwości leczenia – nie jesteś bez szans!
Wczesne wykrycie raka prostaty daje duże szanse na skuteczne leczenie. Współczesna medycyna oferuje szereg metod terapeutycznych, dostosowanych indywidualnie do pacjenta, biorąc pod uwagę stopień zaawansowania choroby, wiek chorego oraz współchorobowość. Prowadzący urolog może zaproponować postawę wyczekującą w przypadku postaci raka o niskim stopniu zaawansowania lub w przypadkach bardziej zaawansowanych leczenie operacyjne (w wiodących ośrodkach za pomocą systemu robotycznego da Vinci, co minimalizuje komplikacje, znacznie mniej obciąża organizm i zapewnia szybszy powrót pacjenta do pełnej sprawności), radioterapię lub leczenie onkologiczne.
Nie wstydź się – zbadaj się!
Temat prostaty bywa trudny, bo zahacza o męską dumę i intymność. Ale zdrowie nie powinno być tematem tabu. Im wcześniej wykryjemy problem, tym większe są szanse na skuteczne leczenie i zachowanie pełni życia. Pamiętaj – wizyta u urologa nie oznacza od razu choroby. To przejaw troski o siebie i swoich bliskich.
Strefa mężczyzny – miejsce na rozmowę.
Zachęcamy panów do regularnych badań i wizyty u urologa celem rzetelnej rozmowy o swoim stanie zdrowia. Im więcej wiemy, tym mniej się boimy. A kiedy strach przestaje paraliżować, możemy działać.
Męskość to również odpowiedzialność – za zdrowie, za siebie, za przyszłość.
Lek. Marcin Bereś
Poradnia Urologiczna
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Leżajsku
[1] https://onkologia.org.pl/pl/raporty
